Hoe herken ik een goede vertaling? Niet.

Stel, je wilt wat pr-materiaal laten vertalen en je vraagt een prijsofferte. Je zou het zelf even door ChatGPT kunnen halen, maar je wil niet het risico te lopen dat – zoals twee studies zeggen – 65% van je potentiële klanten afhaakt omdat ze de draad kwijt zijn of omdat de tekst fouten bevat. Of in de lach schieten door de lachwekkende vertalingen.

"Wat is dit nu voor een vertaling?!"

‘Als iets te leuk is, is het niet interessant. En als kleuren te luid zijn, zou het te veel zijn. Ik zoek balans. Vertel me over de donutvorm, hij is overal! Hahaha. Iedereen verwacht van mij dat ik een soort donut-etende vijand ben. Ik eet niet eens graag donuts.’

“Heb ik hiervoor betaald?” vraagt ze zich verbouwereerd af. En terecht. 

Diezelfde vraag zou ik me ook stellen. En ik heb het dit jaar zelfs effectief al een paar keer effectief gedacht ook. Eén keer stond ik zelfs op het punt om tegen de klant, een importeur van Duitse beitsmiddelen, te zeggen dat als dit de kwaliteit is van hun vertaalbureau, dat ze de interne communicatie dan net zo goed in het origineel (of niet) konden uitsturen, want er is geheid niemand die dit soort onbegrijpelijke rommel leest.

Bart, een importeur van machines die zijn nieuwsbrief had laten vertalen, maakte de opmerking dat zelfs DeepL het beter deed, toen hij tegen mij zijn beklag deed over het vertaalbureau waarmee hij werkte. Dat bracht mij op het idee om het zelf eens te testen. En het was nog waar ook! Bruikbaar was deze DeepL-vertaling nog bijlange niet, maar het was in elk geval beter dan de vertaling van het vertaalbureau die Bart mij voorlegde voor controle.

Op een goeie vertaling staat geen prijs.

Een goede vertaling is gemaakt door een native vertaler met ervaring in het vakgebied en wordt nog eens nagelezen door een tweede vertaler. Dat is de enige juiste werkwijze voor kwaliteit. Hier wijk ik niet vanaf.



Maar zoiets kost geld. Ga uit van € 70 per uur tegen een tempo van 300 woorden per uur. Als de prijsofferte in die buurt ligt – er spelen nog andere factoren mee – weet je dat je een correcte prijs betaalt en dat je dus kwaliteit zou mogen verwachten. Peanuts, monkeys, remember? 

Vraag ook altijd expliciet of het nog eens wordt nagelezen door een tweede vertaler. Bij vertrouwelijke documenten benadruk je het beste ook dat er geen machinevertaling mag worden gebruikt.

Let op: machinevertaling gebruiken is niet hetzelfde als een machinevertaling leveren. In het eerste geval gebruik je het als hulpmiddel, in het tweede geval krijg je in het beste geval een nagelezen machinevertaling (PEMT), in het slechtste – en snelste – geval een pure machinevertaling.

Waarbij je je de bedenking kan maken dat je dat net zo goed gratis zelf kan doen…

Hoe herken je een goede vertaling? Niet.

Niet als: 
- jij zelf de taal van de vertaling niet voldoende machtig bent; 
- je de tijd niet hebt om de vertaling grondig na te lezen.

Daarom raad ik altijd aan om een native speaker te vragen om een opinie.

Zowat al mijn klanten laten mijn vertalingen intern nog eens nalezen of vragen feedback voor het in druk gaat. Het is volgens mij de enige manier om zeker te zijn dat je kwaliteit krijgt. Dat je vertaalde tekst, precies doet hij wat hij moet. Want daar gaat het toch om, niet? Echt waar, laat je teksten nalezen door een native en vraag om duidelijke voorbeelden – al dan niet met backtranslation – zodat je meteen ziet wat voor vlees je in de kuip hebt.

Want zelfs al betaal je een correcte prijs, dan nog is het niet gegarandeerd dat je een professionele vertaling krijgt. Vertaler is in België helaas geen erkend beroep, dus iedereen kan zich vertaler noemen. En zelfs al heeft de vertaler een taalopleiding genoten, dan nog wil het niet zeggen dat het ook een vertaaltalent is. In een fashion magazine dat ik afgelopen maand voor Hilde moest nalezen, las ik van een vertaalster met een opleiding Germaanse talen zinnen zoals:

"'De grenzen tussen de verschillende ruimtes zijn poreus, net als de interactie tussen de jonge mannen en vrouwen die erdoorheen lopen."

en



"Op een hectische dag is beweging mijn enige moment van pure eenzaamheid, waar ik helemaal alleen ben met mijn gedachten. Terwijl ik de repetitieve stappen van mijn hardlooptraining doorloop of de pedalen van mijn fiets in beweging zet, denk ik na over alles wat er speelt. "

Toen ik de review klaar had, had ik twee pagina’s vol met alleen nog maar de meest frappante fouten. En ik had er twee keer langer dan normaal over gedaan.

Wil je het vlees in mijn kuip zien? Vraag dan een kleine proefvertaling en laat ze nalezen door een native die je vertrouwt. Ik beloof je dat je niet zoals Hilde en Bart met een nare nasmaak achterblijft!