De technische vaardigheden van een vertaler
Vertalers moeten niet alleen hun moedertaal perfect beheersen en de ‘werktalen’ vlekkeloos begrijpen, ze moeten ook mee zijn met de nieuwste technologieën. En dan heb ik het niet in de eerste plaats over machinevertaling, maar over de technische vaardigheden om de vertaalproductiviteit en -kwaliteit te verhogen.
Machinevertaling ǂ vertaalprogramma
Vooreerst wil ik nog even verduidelijken dat als ik spreek over vertaalprogramma of vertaalsoftware ik het dan heb over CAT-tools en niet over op zichzelf staande machinevertaalsoftware zoals Google Translate en DeepL. CAT-tools staat voor Computer Aided Translation Tools, computerondersteund vertalen dus. De belangrijkste spelers op de markt zijn SDL Trados en MemoQ.
Er zijn echter wel steeds meer plugins beschikbaar om MT-programma’s in je CAT-tool te integreren. Of dit nuttig is voor jou, hangt echt van het soort teksten af dat jij vertaalt.
Een vertaalprogramma echter is in mijn ogen sowieso een meerwaarde, zeker als je in een of meer van volgende domeinen vertaalt:
- medische vertalingen,
- technische vertalingen,
- juridische vertalingen.
Alleen wie louter en alleen creatief vertaalt (transcreatie, copywriting, reclameteksten, literatuur, … ), heeft minder baat bij een CAT-tool. Maar ook dan kan het nuttig zijn. Alles staat of valt met je werkwijze.
Iedereen werkt anders
Het gebruik van een vertaalprogramma zoals MemoQ of Trados vereist een zekere techniek en inzicht. Zodra je de basis onder de knie hebt, is het een kwestie van uitproberen en zien wat er bij jouw werkmethode past. In een volgende blog vertel ik je iets meer over hoe ik werk en welke extra functies ik in MemoQ handig vind. Je vindt die functies meestal ook in Trados, zij het soms op een iets andere manier.
Daarnaast zijn er nog een heleboel handige tools en programma’s op de mark die je productiviteit, m.a.w. je vertaalsnelheid, kunnen verhogen. Sommige kosten een aardige duit, maar allemaal zijn ze de moeite waard en heb je ze in een mum van tijd terugverdiend.
- Dragon NaturallySpeaking is zeer handig voor wie met MemoQ werkt. Je moet alleen zorgen dat je nog grondiger naleest. Dit programma, inclusief een goede koptelefoon, kost behoorlijk wat, maar als je bedenkt dat je tot twee keer zo snel kan werken – uit onderzoek is zelfs gebleken tot zes keer zo snel -, dan is het in een mum van tijd terugverdiend. In mijn blog Dragon Naturally Speaking & CAT-tools leg ik in detail uit hoe Dragon Naturally Speaking werkt in MemoQ en Trados.
- De IATE -databases kan je aankopen bij een collega voor een kleine prijs en kunnen voor bepaalde soorten vertalingen nuttig zijn
- TransTools : om bestanden op te schonen van het teveel aan Enters en andere opmaakcodes. Deze tool is heel handig als je vaak OCR-bestanden krijgt. Voor mij als technisch vertaler is het minder nuttig, maar ik heb hem wel aangeschaft omdat hij toch wel handig is..
- AutoHotKey
: een uitgebreide autocorrectiefunctie die in elk programma werkt. Het is wel even puzzelen om het allemaal juist ingesteld te krijgen, maar zodra het op punt staat, is het zalig. Alle woorden die je altijd verkeerd schrijft, of altijd aan twijfelt, verbetert deze gratis tool nu automatisch voor je, ongeacht in welk programma je aan het typen bent (zelfs in e-mail).
Ben je al enige tijd bezig als freelancevertaler en hoor je het in Keulen donderen? Geen zorgen! Als je kiest voor de eenvoudige coachingformule , kijk ik samen met jou wat er mogelijk voor jou zou kunnen werken. Het is dan uiteraard aan jou om de dingen verder uit te proberen.
Opgelet: dit is slechts een greep uit de mogelijke programma’s en functies. Dit is echt heel persoonlijk. Heel veel hangt af van je vakgebied(en), van je talencombinaties maar in de eerste plaats van je werkwijze. Zelf heb ik bijvoorbeeld ook kennisgemaakt met de Okapi-tool Rainbow, Notepad++ en SketchEngine, maar die waren voor mij niet meteen nuttig. Toch kunnen ze voor bepaalde vakgebieden/soorten documenten – en SketchEngine zeker ook voor startende vertalers – nuttig zijn.
Het is echt een kwestie van blijven jezelf verbeteren. De technologie evolueert, dus jij ook.
